Er zijn alleen maar mannen-met-baarden waar de Iraniërs vrijdag voor kunnen stemmen tijdens de presidentsverkiezingen: vijf conservatieve heren en één man die een beetje hervormingsgezinder zou kunnen zijn. En dan is er Zahra, een 52-jarige vrouw uit Teheran, die zich als enige kandidaat tegen de mullahs uitspreekt; ze wil politieke gevangenen vrijlaten en ‘de waardigheid’ van de Iraanse burgers als uitgangspunt nemen. Maar Zahra is een stripfiguur. Een echte ‘Zahra’ zou als kandidaat nooit worden geaccepteerd door de Raad van de Hoeders van de Grondwet: vrouwen zijn van deelname uitgesloten en van de honderden mannen die zich gemeld hadden, zijn er slechts acht goedgekeurd (waarvan zich er later twee hebben teruggetrokken). ‘Maar ze is de enige die de stem van het volk vertegenwoordigt in plaats van de stem van de mullahs’, zegt Amir Soltani. ‘Eigenlijk is zij dus de enige echte kandidaat.’ Soltani is een Iraans-Amerikaanse schrijver uit Berkely, Californië, en de geestelijk vader van Zahra: de hoofdfiguur uit zijn grafische roman ‘Zahra’s Paradijs’ die vorig jaar op het internet werd verspreid. ‘Het gaat over een moeder die op zoek is naar haar zoon, een jongen die vermist is geraakt bij de demonstraties in 2009’, vertelt Soltani over de telefoon. ‘Miljoenen Iraniërs gingen toen de straat op om te protesteren tegen de verkiezingsuitslag, omdat ze ervan overtuigd waren dat er was gefraudeerd. Deze protesten zijn keihard neergeslagen en er zijn vele Zahra’s die hun kind hierbij hebben verloren.’

• © vote4Zahra.org.

Het karakter is geïnspireerd op een video die Soltani op YouTube zag van een moeder die haar kind terugvindt op Zahra’s Paradijs, een begraafplaats in Teheran. ‘De blik in haar ogen, het verdriet, de wanhoop: je zag het bij zoveel moeders. Maar in haar blik zag je ook de vasthoudendheid, de moed, waarmee mensen zich al jaren verzetten tegen het regime.’ Reacties Soltani was getroffen door de enorme reacties op zijn roman: mensen over de hele wereld boden aan om een vertaling te maken en uiteindelijk is het boek in 16 talen verspreid. ‘Als mensenrechtenactivist denk je soms toch dat je in een hoekje in je eentje zit te protesteren, maar deze grafische roman maakte zoveel los, bij zoveel mensen. Het is het andere gezicht van Iran. Niet dat van de fanatiekelingen, maar dat van gewone mensen die vechten voor een normaal bestaan.’

Samen met Firuzeh Mahmoudi van de organisatie United for Iran, besloot Soltani om Zahra naar voren te schuiven als een protestkandidaat. ‘Om te benadrukken dat de verkiezingen zoals die nu in Iran gehouden worden een farce zijn. We gebruiken een stripfiguur om over bepaalde onderwerpen te kunnen praten, die de echte kandidaten niet aan de orde stellen.’ Iraniërs binnen en buiten het land kunnen over haar lezen en op haar stemmen op vote4zahra.org. ‘Ze is geen politieke dissident’, zegt Soltani. ‘Ze is een moeder. Ze is een gewone Iraniër, zoals er miljoenen zijn, die niet worden vertegenwoordigd. Zahra is fictie. Maar dat zijn de verkiezingen zoals die gehouden worden ook.’ To read the original article, click here.