جنبش مادران دادخواه میدان ۲۴ می در آرژانتین یکی از برجسته‌ترین نمونه‌های مقاومت مدنی در برابر بی‌عدالتی و خشونت دولتی است. این جنبش در دهه‌ی ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ میلادی در واکنش به ناپدید شدن هزاران نفر در دوران دیکتاتوری نظامی آرژانتین شکل گرفت. این مادران که فرزندانشان قربانی دستگیری‌های غیرقانونی، شکنجه و قتل شده بودند، هر پنجشنبه در میدان ۲۴ می در بوئنوس آیرس پایتخت این کشور، روبه‌روی کاخ ریاست جمهوری، گرد هم می‌آمدند و خواستار روشن شدن سرنوشت عزیزان خود می‌شدند.
یکی از نمادهای کلیدی این جنبش، دستمال‌های سفید رنگی بود که مادران بر سر می‌بستند؛ این دستمال‌ها نشان‌دهنده‌ی کهنه‌های پوشک کودکان گمشده‌شان بود و به مرور به نمادی برای دادخواهی تبدیل شد. این مادران با سکوت و راهپیمایی آرام، توجه ملی و بین‌المللی را به خشونت‌های دولتی جلب کردند. تداوم اعتراض‌های آن‌ها، حتی در زمان تهدیدهای شدید، یکی از عوامل کلیدی در افشای جنایات دیکتاتوری بود.
جنبش مادران دادخواه میدان ۲۴ می، فراتر از آرژانتین، الهام‌بخش جنبش‌های حقوق بشری در سراسر جهان شد. تلاش‌های آنان به دادگاه‌های بین‌المللی راه یافت و نقش مهمی در برقراری عدالت و محاکمه مسئولان دیکتاتوری ایفا کرد. از نظر اجتماعی، این جنبش توانست اهمیت دادخواهی و مقاومت مدنی را در برابر ظلم برجسته کند و نشان دهد که چگونه صدای خانواده‌های قربانی می‌تواند تغییرات عمیقی در جوامع ایجاد کند.
جنبش مادران دادخواه در ایران، درست مانند مادران میدان ۲۴ می، بر پایه مقاومت در برابر دستگاه سرکوب‌گری شکل گرفته که با حذف، کشتار و پنهان‌کاری، صدای مردم را خفه می‌کند. مادران دادخواه ایرانی، از فرزندان کشته‌شده در قتل‌های دهه ۶۰ تا اعتراضات آبان ۹۸ و جوانانی که در خیزش ژن، ژیان، ئازادی، جان باختند، به نماد مقاومت علیه حکومت مستبد تبدیل شده‌اند که پاسخ مردمش را با گلوله و زندان می‌دهد.
تفاوت اساسی در شرایط این دو جنبش، شدت سرکوب و نبود ابزارهای رسمی عدالت‌خواهی در ایران است. مادران دادخواه در ایران نه‌تنها از سوی حکومت تهدید می‌شوند، بلکه حتی از سوی برخی بخش‌های جامعه که هنوز تحت تأثیر پروپاگاندای حکومتی هستند، مورد قضاوت و حمله قرار می‌گیرند. با این وجود، این مادران با حضور در مراسم‌های خاکسپاری، انتشار روایت‌های شخصی، و استفاده از رسانه‌های اجتماعی، تلاش می‌کنند حقیقت را زنده نگه دارند و جلوی فراموشی را بگیرند.
آنچه از مادران میدان ۲۴ می برای مادران ایرانی الهام‌بخش است، راهبرد دادخواهی مستمر و تبدیل غم شخصی به مبارزه‌ای جمعی و سیاسی است. این زنان فراتر از سوگواری، به یک نیروی تغییر تبدیل شده‌اند که مشروعیت حکومت را در افکار عمومی داخلی و جهانی به چالش می‌کشد. مادران دادخواه در ایران نشان داده‌اند که دادخواهی نه‌تنها یک عمل اخلاقی، بلکه ابزاری سیاسی است برای مقاومت در برابر سیستمی که با سرکوب ساختاری، بقای خود را تضمین می‌کند.
جنبش مادران دادخواه، چه در آرژانتین و چه در ایران، فقط حرکتی برای عدالت نیست؛ بلکه فراخوانی برای پایان دادن به سلطه حکومت‌هایی است که خشونت و بی‌عدالتی را ابزار بقای خود کرده‌اند. این جنبش‌ها نشان می‌دهند که هیچ نظامی، حتی با وحشیانه‌ترین ابزارها، نمی‌تواند در برابر صدای مقاومت ایستادگی کند.