بیانیه مشترک درباره ادامه بازداشت و بلاتکلیفی فعالین ترک آذربایجانی در زندان اوین
ما، امضا کنندگان این بیانیه، نگرانی عمیق خود را نسبت به وضعیت غیرانسانی و بلاتکلیفی فعالین سیاسی و مدنی ترک آذربایجانی که در تاریخ ۱۷ و ۱۷ بهمن ۱۴۰۲ در شهرهای اردبیل، کرج، ورامین، میاندوآب، تبریز و سایر شهرها توسط نیروهای امنیتی بطور خودسرانه بازداشت و پس از انتقال به اوین در این زندان نگهداری می‌شوند، اعلام می‌کنیم. این فعالین، از جمله مرتضی پروین جدا، طاهر نقوی، عبدالعزیز عظیمی قدیم، حسین پیری، کرم مردانه مستعلی بیگلو، باقر حاجی‌زاده مزرعه، سعید جمال زاده و آیاز سیف خواه علی‌رغم گذشت هشت ماه از زمان بازداشت توسط نهادهای امنیتی، همچنان بطور بلاتکلیف و بدون روند قضایی عادلانه در زندان اوین بسر می‌برند.
وضعیت نامناسب زندانیان و موارد نقض قانونی:
این فعالین از زمان بازداشت با مشکلات فراوانی در دسترسی به حقوق قانونی خود مواجه بوده‌اند. آنها از زمان بازداشتشان با کارشکنی مسئولین قضایی و دخالت نهادهای امنیتی از امکان دسترسی به وکیل تعیینی، خدمات درمانی و آزادی موقت با تودیع قرار وثیقه برخوردار نیستند. این اقدامات همراه با ممانعت از دسترسی به خدمات درمانی مناسب برای زندانیانی که به مراقبت‌های ویژه نیاز دارند، نقض آشکار حقوق بشر و قوانین داخلی و بین‌المللی است. به‌طور خاص، آقایان نقوی، پیری، سیف‌خواه و عظیمی قدیم پس از اعتصاب غذا در ۲۵ خرداد ۱۴۰۳، در اعتراض به بلاتکلیفی‌شان توسط مسئولین زندان اوین در همین روز ضرب و شتم شده و به سلول انفرادی منتقل شدند. همچنین، روز ۱۱ شهریور ۱۴۰۳، آقای نقوی دچار خونریزی شدید معده شده است و مسئولان زندان او را برای انجام اقدامات درمانی به بیمارستان منتقل نکرده‌اند. از دیگر موارد نقض قانونی، مسئولان زندان در برخی موارد، مانند حمله به طاهر نقوی، از زندانیان دیگر برای اعمال خشونت استفاده کرده‌اند. برای مثال، روز ۱۶ مرداد ۱۴۰۳، تعدادی از زندانیان جرایم خشن همراه با وکیل بند اندرزگاه ۶ زندان اوین با حمله به سلول طاهر نقوی او و چند زندانی سیاسی دیگر را مورد ضرب و شتم قرار داده و تهدید به قتل کرده‌اند.
روند قضایی ناعادلانه و موارد نقض قانونی:
روز ۱۳ تیر ۱۴۰۳ در جریان جلسه دادگاه مرتضی پروین، باقر حاجی زاده، آیاز سیف خواه و کمال نوری در شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران، قاضی صلواتی به‌عنوان رئیس دادگاه در پاسخ فعالین بازداشتی که گفته اند توسط نیروهای امنیتی در زمان بازداشت شکنجه شده‌اند، گفته است: «بازجویی می دادید و همکاری می کردید تا شکنجه نمی‌شدید». اتهامات این فعالان «اجتماع و تبانی جهت بر هم زدن امنیت داخلی و خارجی» عنوان شده است. به‌جز آقای نقوی، دیگر فعالین همچنان محروم از وکیل تعیینی هستند و به وکلای آقای نقوی نیز اجازه دسترسی به پرونده را نداده‌اند. در حالی که قاضی صلواتی در آخرین جلسه دادگاه در شهریور ماه ۱۴۰۳، به آقای نقوی گفته بود که حداکثر تا یک هفته رای دادگاه صادر خواهد شد؛ با این حال هنوز هیچ حکمی از سوی دادگاه صادر نشده است.
درخواست‌های ما از مسئولان جمهوری اسلامی ایران:
۱. آزادی فوری و بدون قید و شرط تمامی فعالین ترک آذربایجانی و سایر زندانیان سیاسی که بدون دادرسی عادلانه در زندان اوین به سر می‌برند.
۲. برگزاری دادرسی عادلانه و فراهم آوردن شرایط لازم برای دفاع از حقوق قانونی این زندانیان، از جمله دسترسی به وکیل تعیینی و امکان دسترسی به پرونده‌های قضایی خود.
۳. فراهم کردن خدمات درمانی مناسب برای تمامی زندانیان نیازمند مراقبت‌های پزشکی، به ویژه افرادی که در شرایط بحرانی قرار دارند.
۴. تحقیق و مجازات مسئولان و مامورانی که در اعمال شکنجه، ضرب و شتم و نقض حقوق این فعالین دخالت داشته‌اند.
تاکید بر رعایت اصول حقوق بشر:
ما، امضاکنندگان این بیانیه، تاکید می‌کنیم که رعایت حقوق بشر برای تمامی افراد، به ویژه در شرایط بازداشت و زندان، از الزامات اساسی جوامع مدنی و حقوقی است. نقض این حقوق نه‌تنها موجب بی‌عدالتی در جامعه می‌شود، بلکه به اعتبار نظام قضایی و حاکمیت قانون نیز لطمه جدی وارد می‌کند. از این رو، ما از جامعه بین‌المللی، نهادهای حقوق بشری، سازمان‌های مردم‌نهاد و تمامی افراد متعهد به اصول عدالت و حقوق بشر می‌خواهیم تا با استفاده از تمام ابزارهای موجود به این وضعیت ناعادلانه اعتراض کرده و خواستار آزادی فوری این فعالین و تضمین حقوق قانونی آنان شوند.
فراخوان برای اقدام و حمایت بین‌المللی:
ما بر این باوریم که فشارهای بین‌المللی و حمایت‌های عمومی می‌تواند نقش مهمی در توقف این بی‌عدالتی‌ها و بهبود وضعیت حقوق بشر در ایران داشته باشد. بنابراین، از تمامی دولت‌ها، سازمان‌های بین‌المللی و مدافعان حقوق بشر می‌خواهیم تا از طریق اقدام‌های موثر و پیگیری مستمر، جمهوری اسلامی ایران را به رعایت اصول حقوق بشر وادار کنند و به این وضعیت ناعادلانه پایان دهند. هر صدای اعتراضی و هر اقدام حمایتی، گامی به سوی عدالت و آزادی برای تمامی زندانیان سیاسی و عقیدتی در ایران است. ما همچنان متعهد به پیگیری و حمایت از این فعالین و دیگر قربانیان نقض حقوق بشر خواهیم بود تا زمانی که عدالت به‌طور کامل برقرار شود.
لیست امضا کنندگان:
1. مرکز عبدالرحمن برومند
2. سازمان حقوق بشر اهواز – آهرو
3. همه حقوق بشر برای همه در ایران
4. انجمن حقوق بشر مردم آذربایجان در ایران – هراز
5. گروه حقوق بشر بلوچستان
6. کمپین بلوچ
7. مرکز حامیان حقوق بشر
8. کانون مدافعان حقوق بشر
9. سازمان مبارزە علیە مجازات اعدام
10. فمنا
11. فعالان حقوق بشر در ایران
12. میانه
13.ایمپکت ایران
14. حقوق بشر ایران
15. مرکز اسناد حقوق بشر ایران
16. انجمن حقوق بشر کردستان – ژنو
17. شبکه حقوق بشر کردستان
18. کُردپا
19. رسانک نیوز
20. بنیاد سیامک پورزند
21. اتحاد برای ایران
22. سازمان ملل و مردم بدون نماينده
23. شیوارنیوز
24. توهرا